westvleugel



Hoofdtentoonstelling Verhaald - Verbeeld 

Verhaald – Verbeeld

11 kamerpresentaties van 11 beeldvertellers

 

11 juni - 22 september

 

Gedurende de zomer van 2024 schenkt Museum Belvédère aandacht aan het werk van elf uiteenlopende Nederlandse kunstenaars die in hun werk persoonlijke ervaringen en herinneringen vastleggen in reeksen tekeningen of schilderingen.

In het werk van alle deelnemende kunstenaars zijn voorstellingen vereenvoudigd tot kernachtige, illustratieve – soms cartooneske – beelden. In veel gevallen zijn ze vervreemdend van karakter zijn en dragen ze de betovering in zich van een wonderlijke droomwereld. De elf kunstenaars van wie werk te zien is in de tentoonstelling Verhaald – Verbeeld stellen hun beelden samen op grond van associaties en putten vooral uit (jeugd)herinneringen, ervaringen en fantasie.

De werken variëren van schilderkunst, collage/mixed-media tot tekenkunst. Voor de tentoonstelling werd gekozen uit ouder en recent werk. Mirjam van Houten maakte een geheel nieuwe serie verhalende tekeningen.

 

 

De tentoonstelling Verhaald – Verbeeld bestaat uit elf kleine solopresentaties van:

Alexandrine (1903-1980),
Barend Blankert (1941-2023),
Frank Creton (1941), 
Diederik Gerlach (1956),
Pieter Hermanides (1932-2019), 
Mirjam van Houten (1977),
Jantien Jongsma (1965),
Erik Mattijssen (1957),
Marcel Reijerman (1958),
Michael van Rijckevorsel (1954),
Hollie Witteveen (1948).

Alexandrine 

Alexandrine Kelder-Gortmans (Djokjakarta (Nederlands-Indië), 1903 – Den Haag, 1980) was echtgenote van kunstenaar Toon Kelder (1894-1973) en jarenlang zijn belangrijkste model. Zij maakte haar eerste schilderijen in 1960 tijdens een bezoek aan het Zuid-Franse Vence, waar de subtropische natuur haar deed herinneren aan haar land van geboorte. Alexandrine's verdroomde landschappen en stadsscènes kenmerken zich door een warm kleurpalet en vorm vereenvoudigingen die refereren aan het werk van Henri Rousseau. 

 

Alexandrine signeerde altijd met haar voornaam en beoefende verschillende technieken, potlood, pastel, gouache en olieverf op board en doek. Vooral in Frankrijk maakte zij in de jaren zestig furore met haar werk. Na de dood van haar echtgenoot in 1973 houdt ze definitief op met schilderen.

Barend Blankert

Barend Blankert (Kampen, 1941 – Amsterdam, 2023) was een van de belangrijkste Nederlandse figuratieve schilders van zijn generatie. In de tentoonstelling Verhaald – Verbeeld wordt een selectie van zijn vroege werk getoond uit de beginjaren van zijn kunstenaarschap – figuratieve inktschilderingen op papier met een wat cartooneske inslag.

 

Blankerts schilderingen tonen meestal een of enkele personages die zich geplaatst weten in wonderlijke omgevingen of ongemakkelijke situaties, waar ze geen grip op lijken te hebben.

De verstilde sferen waarin ze verkeren is vaak vervuld van vervreemding en melancholie.

Frank Creton

Frank Creton (Nickerie, Suriname, 1941) groeide op in het district Coronie, een plattelandse omgeving in Suriname en kwam in 1962 naar Nederland. In zijn schilderijen verwerkt Creton sindsdien allerlei herinneringen aan Suriname en put hij uit de geschiedenis van een land dat eeuwenlang werd onderworpen door een koloniale macht.

In Verhaald – Verbeeld worden uiteenlopende werken van zijn hand getoond, waarin de cultuur van zijn moederland onderwerp is. Zijn werk kenmerkt zich door krachtige kleuren en expressionistische stileringen.

Diederik Gerlach 

Diederik Gerlach (Den Haag, 1956) verwijst in zijn schilderijen en gouaches veelvuldig naar het verleden. Hij put niet alleen uit zijn archief van verzamelde beelden (foto's, tekeningen, knipsels uit reisbladen en reclamefolders) die aansluiten op zijn persoonlijke herinneringen, maar ook uit de kunstgeschiedenis, in het bijzonder de Duitse Romantiek.

In Gerlachs schilderijen en werken op papier vormen Duitse landschappen en steden de decors van vervreemdende voorstellingen die zijn geschilderd in gedempte kleuren en zijn vervuld van melancholie en, in sommige gevallen, licht onbehagen.

Pieter Hermanides

De aquarellen en pentekeningen in ecoline van Pieter Hermanides (Amsterdam, 1932-2019) zijn met hun heldere lijnvoering, kadrering en enscenering verwant aan de striptekenkunst. De scènes die hij uitbeeldt zijn wonderlijk verhalend, surrealistisch en licht humoristisch. In zijn voorstellingen lijken personages vaak verstrikt in vervreemdende situaties. Hermanides kreeg vooral bekendheid met zijn illustraties voor tijdschriften als Avenue en Vrij Nederland en was onder meer medesamensteller en -uitgever van De Kunstliefhebber.

Mirjam van Houten

Mirjam van Houten (Beetsterzwaag, 1977) is een van de meest talentvolle en succesvolle illustratoren van Noord-Nederland. Zij illustreerde en schreef meerdere (Friese) kinderboeken, waaronder het gelauwerde By Beppe útfanhûs. Van Houten hanteert een kleurrijke, gedetailleerde tekenstijl en werkt haar verhalen meestal uit in reeksen. Speciaal voor de tentoonstelling Verhaald – Verbeeld maakte zij een nieuw beeldverhaal met als onderwerp een museumbezoek.

Jantien Jongsma 

Jantien Jongsma (Harlingen, 1965), afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie ontwikkelde zich als meester in verhalen vertellen. In haar werk combineert ze heden en verleden in gecompliceerde zoekplaatjes. In haar werk creëert Jongsma nieuwe werelden vol verwondering, dwalende gedachten en gevoelens.

Persoonlijke herinneringen en alledaagse waarnemingen vermengt ze in haar werk met fantasie. Jongsma combineert vaak verschillende technieken variërend van acrylverf, aquarel, potlood tot collage.

Haar beeldtaal is sterk geïnspireerd op volkskunst, in het bijzonder door vrouwen gemaakte borduurwerken.

Erik Mattijssen 

Erik Mattijssen (Veenendaal, 1957) schildert op een intuïtieve, collage-achtige manier vanuit een beeldarchief dat hij in de loop der jaren heeft verzameld. Hij heeft mappen vol afbeeldingen van bloemen, speelgoed, patronen en de conserven die zijn vader vroeger als winkelier verkocht. Ook ervaringen uit zijn vele buitenlandse reizen komen in zijn werk terecht, met in het bijzonder een kruidenierswinkel in Parijs, waarop het werk Izrael, l'épicerie du Monde is geïnspireerd.

Op een theatrale wijze creëert hij interieurs waarin mensen afwezig zijn en voorwerpen de hoofdrol spelen – levensverhalen, gedachten en herinneringen, worden in zijn tableaux vivants met rekwisieten verteld. Mattijssen werkt bij voorkeur met potlood, gouache en pastelkrijt en zijn werk kenmerkt zich door sprekende kleuren, speelse combinaties en stapelingen van motieven.

Marcel Reijerman 

Marcel Reijerman (Arnhem, 1958) studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij werkt bij voorkeur met potlood, houtskool en pastel. De tekeningen van Reijerman ontstaan op grond van voortdurende associaties.

Tijdens het werken verlegt hij accenten, vloeien motieven uit elkaar voort en worden verhalen verbeeld zonder begin of einde.

In zijn grotere panoramische landschappen verwerkt hij vaak wisselende perspectieven, meerdere scènes van een verhaal en zoomt hij in en uit. Een belangrijke inspiratiebron daarbij zijn Middeleeuwse miniaturen en schilderijen.

In zijn werk combineert Reijerman elementen uit de werkelijkheid met dromen, fantasie en hallucinaties.

Hollie Witteveen

In zijn grote acrylverfschilderijen op doek hanteert de Friese kunstenaar Hollie Witteveen (Leeuwarden, 1948) een uiterst schematische tekenstijl, die refereert aan kindertekeningen, en put hij uit vroege jeugdherinneringen.

In zijn beeldvertellingen verwerkt hij speelgoedmotieven, verwijst hij naar de Amerikaanse filmhelden en comicstrips die bepalend waren voor zijn jongensjaren.

Witteveen zet zijn schilderijen op in kloeke kwaststreken, waarbij elke schijnbare imperfectie betekenis vindt in het uiteindelijke beeld. Zijn geschilderde verhalen hebben veelal een cartooneske, humoristische inslag, maar zijn tegelijkertijd doortrokken van nostalgie.

Michael van Rijckevorsel 

In de afzondering van zijn woning op het Groningse Hogeland heeft kunstenaar en uitvinder Michael van Rijckevorsel (1954) een eigenzinnig oeuvre tekeningen opgebouwd.

Museum Belvédère toont een keuze uit zijn pasteltekeningen, series waarin de kunstenaar vaak uiteenlopende, persoonlijke herinneringen en dromen verbeeldt en in sommige gevallen aanvult met geschreven commentaar.

In zijn cartoonachtige tekeningen legt de kunstenaar een groot gevoel voor details en licht-schaduweffecten aan de dag. Michael van Rijckevorsel is autodidact en treedt in Verhaald - Verbeeld voor het eerst met zijn werk naar buiten.


Matinee MB | Lezing Erik Mattijssen

Lezing Erik Mattijssen
Verhaald - Verbeeld 

 

maandag 26 augustus 2024

 

Gedurende de zomer van 2024 schenkt Museum Belvédère aandacht aan het werk van elf uiteenlopende Nederlandse kunstenaars in de tentoonstelling Verhaald – Verbeeld. Wat hen verbindt is dat ze allen in hun werk – variërend van tekeningen, schilderijen tot collages – op speelse wijze verhalen verbeelden en daarbij putten uit (jeugd)herinneringen, ervaringen, dromen of fantasie. Erik Mattijssen, één van de deelnemende kunstenaars, geeft op maandag 26 augustus een verdiepende lezing in het kader van de tentoonstelling. 

Aan de hand van afbeeldingen zal Mattijssen verschillende aspecten van de totstandkoming van zijn werk belichten. Vragen zoals: 'Hoe kom je bij je inspiratiebronnen?', 'Hoe begin je en bouw je langzaam een werk op?', 'Wanneer is het kunstwerk af?', staan centraal. 

Erik Mattijssen heeft vaak gebruik gemaakt van artist residencies, hij zal vertellen over de invloed die dat op zijn werk heeft gehad.

Matinee MB | Maandag 26 augustus 2024

Programma

 

Lezing & lunch

10.30 uur – inloop met koffie of thee en wat lekkers

11.00 – 12.00 uur – lezing door Erik Mattijssen

Daarna gelegenheid om de expositie te bekijken en/of vragen te stellen.

13.00 uur – aansluitend lunch in het Museumcafé.

ca. 14.00 uur – einde

Kosten: € 40,00  |  € 35,00  (voor Vrienden van Museum Belvédère)

 

Ticket

Over Erik Mattijssen

Beeldend kunstenaar Erik Mattijssen (Veenendaal, NL, 1957) heeft solotentoonstellingen gehad bij musea als Kunsthal Rotterdam, Stedelijk Museum Schiedam, Jan Cunen Oss en in 2025 bij Museum More. Zijn werk is opgenomen in prestigieuze internationale museum-, bedrijfs- en particuliere collecties, waaronder die van het Stedelijk Museum Amsterdam en AkzoNobel. 

Hij maakte in situ werk voor openbare plaatsen zoals het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, Amsterdam en won de NN Kunstprijs. Als betrokken en gepassioneerd docent aan de Gerrit Rietveld Academie leidde Mattijssen een generatie jonge kunstenaars op.


Museumtijdschrift MB

 

Als Vriend van Museum Belvédère ontvangt u drie keer per jaar ons Museumtijdschrift MB. Het 51e nummer van MB staat geheel in het teken van de tentoonstelling Verhaald - Verbeeld. 

De 11 kunstenaars in de tentoonstelling worden in deze MB uitgebreid besproken door Gitte Brugman, Ernst Bruinsma, Han Steenbruggen en Neline Ravesloot. 

De MB is niet los te koop, maar uitsluitend verkrijgbaar binnen het vriendenlidmaatschap. Word nu Vriend en ontvang direct deze bijzondere editie!   Vriend worden


kamerpresentatie & buitenpresentatie 

Herbert Nouwens
Belvédère Suite

 

11 juni – 22 september 2024

 

In de zomer van 2024 toont de Nederlandse beeldhouwer Herbert Nouwens (1954) in het Museumpark van Museum Belvédère negen monumentale sculpturen onder de naam Belvédère Suite, naar analogie van de muzikale term. Zes sculpturen zijn geselecteerd uit verschillende periodes uit Nouwens’ omvangrijke oeuvre en drie beelden zijn speciaal voor deze tentoonstelling gemaakt. Daarnaast is in de westvleugel van het museum een kamerpresentatie met kleiner werk van zijn hand te zien.

 

Thema's als ‘beweging en verstilling’, ‘vergankelijkheid’ en ‘leven en dood’ staan centraal in het werk van Nouwens. De constructieve en destructieve krachten in onze wereld inspireerden hem tot het maken van zijn nieuwe beelden voor Belvédère Suite. 

De titel van de tentoonstelling verwijst naar de meerdelige danscomposities uit de Barok, waarbij verschillende dansen naar hun contrastwerking worden geordend. Doordat de uiteenlopende delen van een suite dezelfde toonsoort hebben, vormt het toch een geheel. 

 

Met de selectie en plaatsing van de negen sculpturen in het Museumpark zoekt de kunstenaar naar eenzelfde samenspel tussen de beelden onderling en in verhouding tot het strakke symmetrische ontwerp van het parklandschap.

Nouwens is bekend van zijn doorgaans grote, vaak grillig gevormde beelden van gebruikte materialen – voornamelijk staal ­­– die sporen van een eerder leven in zich dragen.

 

"Ik zie mijn werk als een serie ruimtelijke gedichten, als een vertaling van de spanning tussen het rationele en irrationele."

Herbert Nouwens 

 

Zijn voorkeur voor staal heeft te maken met de grote plastische en constructieve mogelijkheden van het materiaal. Dit resulteert in sculpturen met extreme contrasten, schijnbare gewichtloosheid, of grote volumes die soms heel transparant kunnen zijn.

Staal past ook bij zijn associatieve manier van werken. Nouwens vertaalt zijn indrukken en visie op de wereld in vormen die hij laat groeien door staal te snijden, vervormen, smeden en assembleren.

Deze vertaling voert Nouwens uit volgens de traditie van de naoorlogse beeldhouwkunst, waarbinnen hij een geheel eigen vormentaal heeft ontwikkeld.

 

Kunstwerken van Herbert Nouwens zijn op tal van plekken in Nederland te vinden, zoals Fuga bij de entree van IJmuiden, een zeventien meter hoge open constructie, of De Poort van Bergen, twee gesloten torens van acht meter hoog, bij de entree van het Noord-Hollandse kunstenaarsdorp. In Amsterdam zijn onder de naam Brettensuite twintig beelden permanent geplaatst langs een wandel- en fietsroute in het Westerpark en het aansluitende natuurgebied de Bretten.

Nouwens genoot zijn opleiding aan de Stadsacademie in Maastricht, die hij in 1977 afsloot met de Henriëtte Hustinkx Prijs. Hij vervolgde zijn studie met een postacademische opleiding aan de Jan van Eyck Academie, eveneens in Maastricht.

In de pers: Sandra Smets schreef een recensie over Herbert Nouwens - Belvédère Suite, Weerbarstig staal dat alle kanten op gaat:

NRC Handelsblad

In de pers: Illand Pietersma schreef een recensie over Herbert Nouwens - Belvédère Suite, Sculpturen abstract als muziek:

Leeuwarder Courant


kamerpresentatie 

Hans Hoekstra - vanuit mijn venster

winnaar Zoltin Peeter prijs

 

11 juni t/m 22 september 2024

 

Op 21 juni 2024 reikte Stichting het ZP Fonds voor de tweede keer de Zoltin Peeter-prijs uit, dit keer aan beeldend kunstenaar Hans Hoekstra (1983). De prijswinnaar toont een serie tekeningen en kleinere schilderijen in de kamerpresentatie Hans Hoekstra - vanuit mijn venster in Museum Belvédère.

Hans Hoekstra (1983) is een Fries om utens die thans woont en werkt in Groningen. Als tekenaar en schilder bouwt Hoekstra al jarenlang onverstoorbaar aan zijn oeuvre. Hij heeft vooral oog voor het alledaagse, onnadrukkelijke, onaanzienlijke en onopvallende. Een plant in de vensterbank, een straat met fietsers, de achtertuin, de daken van de buren, mensen die in de woonkamer zitten kunnen zomaar aanleiding zijn voor een tekening of schilderij. Door ze als onderwerp te nemen, tilt Hoekstra ze op uit de stroom van de anonieme vergetelheid.

Stichting het ZP Fonds

Kort voor zijn verscheiden heeft beeldend kunstenaar Zoltin Peeter (1942-2019) Stichting het ZP Fonds opgericht, met als doel om periodiek uit haar vermogen een geldprijs uit te reiken aan een beeldend kunstenaar.

De jury hanteert geen specifiek uitgangspunt, vooringenomen idee of bepaalde ideologie, maar selecteert op beeldende kwaliteit.

De prijs wordt bij voorkeur toegekend als donderslag bij heldere hemel.

In de pers: Dirk van Ginkel schreef een recensie over Hans Hoekstra - vanuit mijn venster, Viering van het alledaagse:  Dagblad van het Noorden