Vaste collectie met gastexpostanten: Daniëlle van Broekhoven, Han van Hagen en Jan van der Kooi.
25 januari – 30 maart 2025
De schilderijen van Daniëlle van Broekhoven (1975) bewegen zich op het snijvlak van figuratie en abstractie. De natuur is haar grote thema, maar in plaats van het letterlijk afbeelden verkiest ze de persoonlijke verbeelding en roept ze met haar expressieve werken de energie en dynamiek op van landschappen en vegetaties.
Daniëlle van Broekhoven combineert klassieke met meer experimentele technieken. Een belangrijk aspect daarbij is het spanningsveld tussen controle en toeval. Net zoals in de natuur, waar orde en chaos vaak samengaan, laat Van Broekhoven in haar schilderijen ruimte voor spontane processen. Ze schildert zonder vooropgezet plan en zonder vooraf gemaakte schetsen, waardoor haar werken een spontaan en expressief karakter dragen.
Van Broekhoven laat in een brede verfveeg water weerspiegelen, roept met strakke lijnen takken of plantenbladeren op en weet met een kleurvlek ruimte te suggereren. Natuursensaties worden verfsensaties en andersom.
In een beschrijving over haar werk merkt oud-directeur van De Pont museum Hendrik Driessen op: ‘Kijkend naar haar werk voel je dat zij zich haar onderwerp zo volledig eigen heeft gemaakt dat het onderscheid tussen zien, ervaren en maken wegvalt. Elk schilderij getuigt van een diep doorvoeld idee van wat wij als natuurlijk beschouwen en wordt daardoor bijna even vanzelfsprekend als de natuur zelf.’
Daniëlle van Broekhoven woont en werkt in het Gelderse Well. Zij volgde opleidingen aan de kunstacademies van Tilburg en Breda. Zij is sinds 2018 met werk vertegenwoordigd in de collectie van Museum Belvédère.
25 januari – 22 juni 2025
Jan van der Kooi (1958) exposeerde schilderijen en tekeningen in binnen- en buitenland. Hij woont en werkt al 50 jaar in Friesland maar heeft hier zelden geëxposeerd. Internationaal wordt Van der Kooi gezien als een van de beste tekenaars van dit moment in wiens werk de traditie van de oude meesters echoot.
Museum Belvédère selecteerde voor zijn eerste tekeningen-tentoonstelling in Friesland, in samenspraak met de kunstenaar, een serie tekeningen die hij maakte in het gebied De Veenhoop en een serie zelfportretten. Zowel in de landschappen als in de zelfportretten toont Jan van der Kooi zijn grote vakmanschap en bijzondere waarnemingsvermogen.
In zijn tekeningen van het weidse Friese landschap – getekend met rietpen en zelf gemaakte inkt – weet hij met minimale middelen weer en wind voelbaar te maken en atmosfeer en ruimte op te roepen.
In deze kamerexpositie worden voor het eerst een reeks zelfportretten als een coherente groep getoond. Naast inkt, tekent Van der Kooi zijn zelfbeeld in potlood, zwart krijt en sanguine. Hij werkt zelden vanuit de contour, maar begint vanuit een abstracte vlek, in royale gebaren met groot gevoel voor plasticiteit, licht en schaduw, een schilderachtige benadering die vooral de zelfportretten kenmerken.
De geëxposeerde zelfportretten zijn ontstaan in de afgelopen decennia en laten zo aaneengeschakeld het verglijden van de jaren zien, Bovenal zijn het observaties en zelfreflecties, met als terugkerende vraag: wie ben je als niemand kijkt?
25 januari – 22 juni 2025
Sinds zijn academietijd, inmiddels meer dan vijftig jaar geleden, is Han van Hagen (1944) gefascineerd door de grafiek van Hercules Segers. Zijn bezoeken aan de grote Segers-expositie, die in 2016-2017 te zien was in het Rijksmuseum, zette hem aan tot Takkenhoogte, een project waarin hij in navolging van de zeventiende-eeuwse meester begon te experimenteren met de vele mogelijkheden van de etstechniek.
Uitgangspunt van het project werd een ets van een groepje vlieren gezien en getekend vanuit het atelier van de kunstenaar. Voor elke volgende ets maakte hij gebruik van andere ertstechnieken, papiersoorten (sommige eeuwenoud), inktsoorten en verf. Het project werd een voortgaand onderzoek naar nieuwe mogelijkheden en groeide uit tot een serie van bijna 300 verschillende prenten.
Ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag, in 2024, besloot Van Hagen de ontstaansgeschiedenis van het project Takkenhoogte in een boek vastleggen. Aan die publicatie leverden ruim vijfendertig auteurs een bijdrage – beeldend kunstenaars, kunsthistorici, schrijvers, dichters en een componist – die zich lieten inspireren door een of meerdere bladen naar keuze.
In de tentoonstelling Han van Hagen – Takkenhoogte wordt een ruime selectie getoond uit de etsen die de kunstenaar maakte tussen 2017 en nu. In een van de prentkabinetten zijn bijzondere reproducties van etsen van Hercules Segers te zien.
Het boek Han van Hagen – Takkenhoogte. Geïnspireerd door Hercules Segers is in de museumwinkel verkrijgbaar.
Matinee MB | Lezing Han van Hagen
7 april 2025
Geïnspireerd op de befaamde landschapsetsen van de zeventiende-eeuwse meester Hercules Segers maakte Han van Hagen (1944) zo’n driehonderd etsen van steeds hetzelfde onderwerp – een groepje vlieren gezien vanuit het atelier van de kunstenaar –met telkens andere technische oplossingen en beeldvondsten. Van Hagen is een gerenommeerd graficus die veel inspiratie ontleent aan het werk van oude meesters.
Matinee MB
In de Matinee MB houdt Han van Hagen een kunstvertelling over het landschap in het algemeen en toegespitst op het werk van Hercules Segers en het project Takkenhoogte. Daarnaast zal hij aan de hand van zijn originele pers een demonstratie geven over de etstechniek. Hij neemt daarvoor enkele etsplaten mee om te laten zien en af te drukken.
Jan Mankes
De etspers die Han van Hagen gebruikt voor Takkenhoogte is dezelfde soort pers die beeldend kunstenaar Jan Mankes (1889-1920) gebruikte voor zijn afrdrukken. Van Hagen zal tijdens de Matinee MB een afdruk maken van een van de originele etsplaten van Jan Mankes.
Matinee MB 7 april 2025
Lezing & lunch
10.30 uur – inloop met koffie of thee en wat lekkers
11.00 – 12.00 uur – lezing door Han van Hagen en demonstratie van de etspers.
Daarna gelegenheid om de expositie te bekijken en/of vragen te stellen.
13.00 uur – aansluitend lunch in het Museumcafé.
ca. 14.00 uur – einde
Kosten: € 40,00 | € 35,00 (voor Vrienden van Museum Belvédère)
selecteer 7 april in de ticketverkoop:
een selectie uit de vaste collectie
Waar land, water en lucht ruimte vinden
25 januari – 22 juni 2025
Museum Belvédère toont een collectie kunstwerken van belangrijke Friese kunstschilders, eenlingen die vaak ver van de grotere kunstcentra en zonder academische opleiding genoten te hebben, zeer persoonlijk werk maken – kunstenaars als Jan Mankes, Thijs Rinsema, Gerrit Benner, Tames Oud, Boele Bregman, Klaas Koopmans, Willem van Althuis, Sjoerd de Vries en Jan Snijder.
Binnen het collectiebeleid onderscheidt Museum Belvédère een aantal aandachtsgebieden die zijn terug te voeren op relevante Noord-Nederlandse kunstenaarspersoonlijkheden. Daarbij beperkt het zich niet tot stromingen, stijlen of kunsthistorische perioden, maar zoekt het geestverwantschappen door de tijd heen – heldere overeenkomsten tussen kunstwerken van toen, later en nu, variërend van figuratief tot abstract.
De aandachtsgebieden binnen de vaste collectie:
Het werk van Jan Mankes – met accent op diens Friese jaren (1909-1915) – en het werk van geestverwante figuratieven.
Het Nederlands constructivisme uit de periode 1915-1930 met als kernwaarden het werk van Thijs Rinsema en Wobbe Alkema.
Het Nederlands en Vlaams expressionisme uit de periode 1915-1940, met als kernwaarden het werk van Tinus van Doorn, Jean Brusselmans en Jan Altink.
Het werk van Gerrit Benner en Nederlandse expressionisten uit de periode 1945-1970.
Het poëtisch en landschappelijk georiënteerd expressionisme, dat zich manifesteert in het werk van Friese kunstenaars als Sjoerd de Vries en Jan Snijder.
Het werk van kunstenaars die putten uit de verworvenheden van de klassiek moderne schilderkunst en in hun werk geestverwantschap vertonen met dat van kunstenaars die tot bovenstaande groepen behoren.
Figuratieve en abstracte schilderkunst die behoort tot bovengenoemde categorieën en op welke wijze ook refereert aan landschappelijke aspecten – land, licht, lucht en ruimte. Werken met een zekere mate van verstilling genieten daarbij de voorkeur.
Geestverwanten in binnen- en buitenland
In zijn verwervingsbeleid richtte Museum Belvédère de blik aanvankelijk op Friesland, maar vanaf 2010 zette het steeds nadrukkelijker in op het gehele noorden van Nederland – Friesland, Groningen, Drenthe en de kop van Noord-Holland.
Inmiddels heeft Museum Belvédère een omvangrijke vaste collectie die inzicht geeft in de ontwikkeling van de moderne kunst in het noorden en de vele onderlinge paralellen en verbanden. Om context te geven aan zijn kerncollectie verzamelt het museum ook werk van kunstenaars uit andere delen van het land en uit het buitenland; kunstenaars die vanuit een overeenkomstige achtergrond, omstandigheid of mentaliteit scheppen.
Moderne en eigentijdse kunst in het noorden van Nederland
Met de verzameling kunstwerken die initiatiefnemer en directeur van het eerste uur Thom Mercuur (1940-2016) in de oprichtingsfase bijeen bracht als inhoudelijk geweten, heeft Museum Belvédère in de jaren die volgden zijn grenzen verlegd. Het streefde er in de eerste plaats naar om, op grond van zijn inhoudelijke uitgangspunten, een kunstcollectie op te bouwen die een afspiegeling vormt van de moderne en eigentijdse kunst in het noorden van Nederland.
Daarnaast wilde het zich positioneren als enige museum waar deze, in relatie tot kunst van elders, permanent wordt getoond.