westvleugel

Noorderlicht Biënnale
Machine Entanglements

Binnenkort 12 juli – 7 september 

De Noorderlicht Biënnale 2025, met de titel Machine Entanglements, opent op 12 juli met een grootschalige tentoonstelling op zes locaties tegelijk in Groningen, Friesland en Drenthe. Het is de 30e editie van de internationale fotobiënnale en de eerste keer dat de festivallocaties tegelijkertijd voor 8 weken lang te bezoeken zijn.

In de editie van 2025 richt de Noorderlicht Biënnale zich op de verstrengelde relatie tussen technologie, ecologie en samenleving. De razendsnelle technologische vooruitgang heeft diepgaande impact op biodiversiteit, sociale structuren en ons gedeelde verleden. Met Machine Entanglements wil Noorderlicht bewustwording creëren én het gesprek openen: hoe vormt technologie ons leven, ons landschap en ons collectief geheugen?

De tentoonstelling in Museum Belvédère is toegespitst op de relatie tussen technologie en ecologie. Hoe beïnvloeden menselijke ingrepen in het landschap de biodiversiteit? Wat betekent ‘natuur’ nog in een wereld waarin zelfs de meest afgelegen plekken door digitale netwerken worden gemonitord? Kunstenaars onderzoeken in deze expositie de ecologische impact van technologie: van satellietbeelden die klimaatverandering registreren tot AI-gestuurde landbouw en drone-ecologieën. Wat laat die technologische blik ons zien, en wat maakt het juist onzichtbaar? Hoe kunnen we technologie gebruiken om de aarde te begrijpen en beschermen, in plaats van uit te putten?

Locaties

De 30ste Noorderlicht Biënnale tentoonstelling Machine Entanglements is verdeeld over zes locaties: Museum Belvédère (Heerenveen-Oranjewoud), Niemeyer-fabriek (Groningen), Kunstpunt Tschumipaviljoen (Groningen), Museum Dr8888 (Drachten), De Proef (Frederiksoord) en Brouwerij Fortuna / ITGWO (Vlieland). 

Henk Visch – Unguided Tours

28 juni – 21 september 

Van 28 juni tot en met 21 september 2025 presenteert Museum Belvédère in het museumpark en in de kamers van de westvleugel een solotentoonstelling van beeldend kunstenaar Henk Visch (1950). Met een selectie van een twaalftal sculpturen in het museumpark, twee kleinere installaties en beelden in de westvleugel biedt de tentoonstelling een uitvoerige kijk op het poëtische en vaak filosofische oeuvre van een van de meest eigenzinnige kunstenaars van Nederland.

De beelden van Henk Visch variëren van monumentale formaten tot kleinere installaties. Ze zijn doorgaans gemaakt van brons, aluminium, staal of hout en soms in combinatie met toegevoegde objecten van gevonden materiaal. Opmerkelijk zijn de titels die Visch aan zijn werken meegeeft; vaak zijn ze poëtisch, geschreven in verschillende talen en roepen associaties en betekenissen op.

Henk Visch staat bekend om een beeldtaal die balanceert tussen abstractie en herkenbaarheid. Zijn beelden zijn vaak verstild en teruggetrokken, gestileerde figuren van mensen en dieren, die bijna teer uitgebalanceerd zijn. Ze lijken in gedachten te zijn verzonken, te wachten of te zweven tussen werelden. Het gaat de kunstenaar niet om het weergeven van de zichtbare werkelijkheid, zijn werk is eerder een metafoor voor de werkelijkheid en ervaringen. Zijn beelden roepen vragen op over menselijke aanwezigheid, kwetsbaarheid en het onzegbare.  

De tentoonstelling brengt zowel recent als ouder werk samen, met sleutelstukken uit zijn oeuvre van de afgelopen decennia. Daarnaast wordt zowel oud als nieuw werk gepresenteerd dat nooit eerder museaal is getoond. Door de opstelling in het museumpark ontstaat een dialoog tussen vorm, ruimte en betekenis – een uitnodiging aan de bezoeker om niet alleen te kijken, maar ook te denken, te voelen en vooral te dwalen.

Over de kunstenaar

Henk Visch (Eindhoven, 1950) is beeldhouwer, tekenaar en graficus. Hij werd opgeleid tot graficus aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in ’s-Hertogenbosch. Visch brak internationaal door in de jaren ’80 en vertegenwoordigde Nederland op de Biënnale van Venetië in 1988. Hij was docent aan de Academies in Amsterdam en Maastricht, hoogleraar in Stuttgart en Münster en gastdocent in Beijing. Zijn werk is opgenomen in talloze collecties in binnen- en buitenland en kenmerkt zich door een interdisciplinaire benadering waarin beeldhouwkunst, tekenen en taal met elkaar verbonden zijn.

Vaste collectie

Waar land, water en lucht ruimte vinden

Museum Belvédère toont een collectie kunstwerken van belangrijke Friese kunstschilders, eenlingen die vaak ver van de grotere kunstcentra en zonder academische opleiding genoten te hebben, zeer persoonlijk werk maken – kunstenaars als Jan Mankes, Thijs Rinsema, Gerrit Benner, Tames Oud, Boele Bregman, Klaas Koopmans, Willem van Althuis, Sjoerd de Vries en Jan Snijder. 

Binnen het collectiebeleid onderscheidt Museum Belvédère een aantal aandachtsgebieden die zijn terug te voeren op relevante Noord-Nederlandse kunstenaarspersoonlijkheden. Daarbij beperkt het zich niet tot stromingen, stijlen of kunsthistorische perioden, maar zoekt het geestverwantschappen door de tijd heen – heldere overeenkomsten tussen kunstwerken van toen, later en nu, variërend van figuratief tot abstract.

De aandachtsgebieden binnen de vaste collectie:

Het werk van Jan Mankes – met accent op diens Friese jaren (1909-1915) – en het werk van geestverwante figuratieven. 

Het Nederlands constructivisme uit de periode 1915-1930 met als kernwaarden het werk van Thijs Rinsema en Wobbe Alkema.

Het Nederlands en Vlaams expressionisme uit de periode 1915-1940, met als kernwaarden het werk van Tinus van Doorn, Jean Brusselmans en Jan Altink.

Het werk van Gerrit Benner en Nederlandse expressionisten uit de periode 1945-1970.

Het poëtisch en landschappelijk georiënteerd expressionisme, dat zich manifesteert in het werk van Friese kunstenaars als Sjoerd de Vries en Jan Snijder.

Het werk van kunstenaars die putten uit de verworvenheden van de klassiek moderne schilderkunst en in hun werk geestverwantschap vertonen met dat van kunstenaars die tot bovenstaande groepen behoren.

Figuratieve en abstracte schilderkunst die behoort tot bovengenoemde categorieën en op welke wijze ook refereert aan landschappelijke aspecten – land, licht, lucht en ruimte. Werken met een zekere mate van verstilling genieten daarbij de voorkeur.

Mooi werk meneer de Vries. 
Ja meneer, daarvoor hoeft u niet naar het buitenland.

Geestverwanten in binnen- en buitenland

In zijn verwervingsbeleid richtte Museum Belvédère de blik aanvankelijk op Friesland, maar vanaf 2010 zette het steeds nadrukkelijker in op het gehele noorden van Nederland – Friesland, Groningen, Drenthe en de kop van Noord-Holland.

Inmiddels heeft Museum Belvédère een omvangrijke vaste collectie die inzicht geeft in de ontwikkeling van de moderne kunst in het noorden en de vele onderlinge paralellen en verbanden. Om context te geven aan zijn kerncollectie verzamelt het museum ook werk van kunstenaars uit andere delen van het land en uit het buitenland; kunstenaars die vanuit een overeenkomstige achtergrond, omstandigheid of mentaliteit scheppen.