Vooraf een tijdslot reserveren is voor de Jan Mankes tentoonstelling niet nodig
uiting geven aan geestelijk leven
25 januari t/m 22 juni 2025
Museum Arnhem en Museum Belvédère presenteren een tentoonstellingstweeluik rond het oeuvre van Jan Mankes (1889-1920). De kunstenaar woonde en werkte van 1909 tot 1915 in Friesland en vestigde zich in de laatste jaren van zijn leven in het Gelderse Eerbeek. De twee exposities in Arnhem en Oranjewoud geven een representatief overzicht van een van de meest bijzondere kunstenaars die werkzaam waren aan het begin van de twintigste eeuw.
Binnen de Nederlandse schilderkunst neemt Mankes een unieke plaats in. Zijn inlevingsvermogen zorgt voor het dromerige en doorleefde werk waarmee hij zo geliefd is geworden. Hij wordt gezien als een belangrijke sleutelfiguur tussen de negentiende en twintigste eeuw, en bijzonder is zijn verwantschap met de Tachtigers, het symbolisme en magisch realisme.
Museum Belvédère
Jan Mankes - uiting geven aan geestelijk leven
Museum Belvédère concentreert zich in de tentoonstelling uiting geven aan geestelijk leven voornamelijk op het werk dat Mankes maakte in 1909-1915, de periode waarin hij woonde in het Friese dorp De Knipe en inspiratie ontleende aan de omgeving waar Museum Belvédère is gevestigd.
Zijn kunstenaarsmentaliteit vindt weerklank in het werk van Oscar Voch (1962).
Museum Arnhem
Jan Mankes - verstilling & strijd
Museum Arnhem legt in haar tentoonstelling de nadruk op een overzicht van Mankes’ werk en brengt dat in relatie tot werk van hedendaagse kunstenaars en tijdgenoten; kunstenaars die hem inspireerden en kunstenaars die op hun beurt inspiratie vonden in zijn werk.
De focus van de tentoonstelling ligt op zingeving en verstilling in onrustige tijden. lees verder
De Friese jaren
Jan Mankes vestigde zich in 1909 met zijn ouders in De Knipe en ontwikkelde daar zijn fijnzinnige schilderkunst. Inspiratie vond hij in het landelijke gebied van Oranjewoud, dat te bereiken was via de Woudsterweg, waarop huize Mankes uitkeek, en op het erf aan de achterzijde van de woning. Daar observeerde en schetste hij de vogels en andere kleine dieren, om de voorstudies in zijn atelier uit te werken in schilderijen. Daarnaast maakte hij in De Knipe zijn eerste zelfportretten en portretten van de ouders.
De tentoonstelling in Oranjewoud geeft inzicht in de drie belangrijkste thema’s binnen Mankes’ werk – landschappen, het portretten en dieren – en zijn artistieke ontwikkeling tot aan 1915, het jaar waarin hij trouwt met Anne Zernike en De Knipe verruilt voor Den Haag.
Bruiklenen
In Museum Arnhem en Museum Belvédère zijn topstukken te zien uit onder anderen het Rijksmuseum Amsterdam, Centraal Museum Utrecht, Kunstmuseum Den Haag, Museum More Gorssel en verschillende particuliere collecties.
Deze dubbeltentoonstelling zal in beide musea plaatsvinden van 25 januari tot en met 22 juni 2025.
In deze documentairefilm van Albert Jensma en Jan Bensliman komt directeur Han Steenbruggen aan het woord over de tentoonstelling Jan Mankes - uiting geven aan geestelijk leven.
Het tentoonstellingstweeluik zal vergezeld gaan van een uitvoerige publicatie Jan Mankes mooie dingen zijn zoo eenvoudig met teksten van Stefan Kuiper, Froukje Pitstra, Marlene Deutinger en een herzien overzicht van Mankes’ volledige oeuvre door Jan de Lange en Maarten van Doremalen. Uitgebracht in samenwerking met Waanders Uitgevers.
Met dank aan
Met dank aan alle bruikleengevers, de Ottema-Kingma Stichting, de Boersma-Adema Stichting, de Julia Jan Wouters Stichting, Stichting Beringer Hazewinkel, Zeemist, Steven Michaan, de Provincie Fryslân, de Gemeente Heerenveen en FB Oranjewoud.
25 januari – 22 juni 2025
Complementair aan de tentoonstelling Jan Mankes - uiting geven aan geestelijk leven wordt fluisteringen getoond, met werk van een hedendaagse geestverwant van Jan Mankes: de Nederlandse kunstenaar Oscar Voch (1962). In zijn digitaal fotografische werk toont de kunstenaar verwante verstilde beelden en ingetogen stillevens, vervuld van eenzelfde tijdloosheid.
Aan de basis van de fotowerken van Voch staan grafiek, schilderkunst en fotografie. Met behulp van de computer voegt hij met de hand en met de camera gemaakte beelden samen tot digitale kunstwerken met een geheel eigen poëtische sfeer, die is vervuld van mystiek en weemoed. Zijn fotowerken zijn doorgaans het resultaat van vele voorstudies en eindeloos zoeken naar verstilling, zeggingskracht en stemming. Bij de tentoonstelling verschijnt een monografie.
In deze documentairefilm van Albert Jensma en Jan Bensliman komt beeldend kunstenaar Oscar Voch te midden van zijn tentoonstelling aan het woord.
In de media
Omrop Fryslân
21-01-2025
Ronnie Porte – Jan Mankes combineerde moderne denkbeelden met traditie
Verslaggever Ronnie Porte geeft een kijkje achter de schermen. Hij bezocht Museum Belvédère tijdens de opbouwperiode en interviewt directeur Han Steenbruggen.
Leeuwarder Courant
24-01-2025
Dirk van Ginkel – Schemervondst
Dirk van Ginkel is in gesprek met kunsthistoricus en Volkskrant-journalist Stefan Kuiper. Kuiper schreef speciaal voor de tentoonstellingscatalogus het essay 'Langs schemerlanden en manedreven, Jan Mankes als avondschilder'.
Elsevier (EW Magazine)
01-02-2025
Riki Simons – Lang genegeerde kleine juweeltjes
"De huidige herwaardering voor alles wat met natuur te maken heeft, vindt een vroege voorloper in Jan Mankes en de liefde en zorg waarmee hij dieren en de natuur in zijn omgeving bestudeerde en vastlegde."
HP/De Tijd
20-01-2025
Arjan Peters – Jan Mankes probeerde 'niet alles te weten, maar echt iets te weten'
"De hele wereld stond in brand, en Jan schilderde een muis, de wandelweg naar Oranjewoud en dophei in een vaasje?"
NOS Nieuwsuur
31-01-2025
Jan Mankes is al ruim 100 jaar dood, maar krijgt nu een spraakmakend eerbetoon in musea in Arnhem en Heerenveen. De schilder werd maar 30 jaar oud, toch maakte hij ongeveer tweehonderd kunstwerken. Vaak waren dat portretten en dieren.
de Volkskrant
23-01-2025
Stefan Kuipers – Het beroemde, tere ‘Zelfportret met uil’ van Jan Mankes is opgeknapt – een gelukkige zet
Zelfportret met uil, het onbetwiste meesterwerk van Jan Mankes, oogt frisser en sprankelender dan ooit. Het werd gerestaureerd voor een dubbeltentoonstelling over de schilder, die in zijn korte leven naam maakte met vele ‘koninklijk tere’ dierenportretjes.
Het Parool
27-01-2025
Kees Keijer – Dubbelexpositie Jan Mankes: altijd op zoek naar de ziel van dingen
Schilder Jan Mankes (1889-1920) werd maar dertig jaar oud, wat heeft bijgedragen aan de mythevorming rondom zijn kunstenaarschap. Nu is er een dubbeltentoonstelling in Museum Belvédère en Museum Arnhem.
Trouw
28-01-2025
Joke de Wolf - Wat maakt het werk van Jan Mankes zo geliefd?
Twee musea, in Arnhem en Heerenveen, laten het werk van Jan Mankes (1889-1920) zien. Succes verzekerd, de schilder heeft veel fans. Kunsthistoricus Joke de Wolf geeft vijf redenen.
Collect februari 2025
31-01-2025
Frederik F. Barends – Jan Mankes, Hollands meest verstilde schilder
Jan Mankes (1889-1920) was een kunstenaar wiens geest tot in de ziel der dingen trachtte door te dringen. Er is zelfs weleens opgemerkt dat daardoor in zijn werk een atmosfeer van reine vroomheid hangt. Dat is misschien iets te veel gezegd, maar het valt niet te ontkennen dat het de aanwezigheid van een zekere gevoeligheid is die zijn werk in veel kringen zo geliefd maakt. Anderen zullen het een verdroomd realisme noemen. Hoe het ook zij, Mankes merkte ooit over zijn werk op: “Het spirituele is hoofdzaak en daaraan is het picturale ondergeschikt.” Zijn werk is nu te zien in twee musea.
Oranjewoud Festival ten tijde van Jan Mankes in Museum Belvédère
12 t/m 15 juni 2025
Museum Belvédère zal tijdens Oranjewoud Festival tussen 12 en 15 juni als geheel geïntegreerd worden in het veelzijdige muziekfestival. Tussen 10.00 en 17.00 uur is er een interactieve performance-installatie in de westvleugel van het museum en op zaterdag kun je meedoen aan muziekworkshops.
Het Museumcafé is tijdens de festivaldagen geopend voor een lekkere lunch of koffie/thee met gebak. Let op! Vanwege de drukte zijn speciale arrangementen (zoals een high-tea) niet mogelijk.
Jan Mankes
De tentoonstelling Jan Mankes - uiting geven aan geestelijk leven is tijdens Oranjewoud Festival te bezoeken. U heeft met uw entreeticket (of het laten scannen van de museumkaart) toegang tot de tentoonstelling.
Oranjewoud Festival
Meer informatie over het festival vindt u hier:
13 t/m 15 juni
Tijdens openingstijden van Museum Belvédère (10.00 – 17.00 uur)
Kissing Nature
Empathy Ecologies van Lancel/Maat
Empathy Ecologies is een interactieve performance-installatie van Karen Lancel en Hermen Maat en een hoopvol narratief over toekomstige empathische verbindingen tussen mensen, planten en technologie. Planten staan erom bekend dat ze reageren op menselijke lichamen, geluid, aanraking en gedrag. De installatie, een barokke mini-jungle van varens uit de bossen van Oranjewoud, nodigt deelnemers uit om een nieuwe belichaamde ‘empathie-praktijk’ met planten te verkennen.
14 juni
Tijdens openingstijden van Museum Belvédère (10.00 – 17.00 uur)
Atlas workshops
Naar muziek luisteren is fijn, maar meedoen is ook leuk. Onder begeleiding van Atlas-musici maak je kennis met bijzondere ritmes en klanken van andere culturen en doe je uiteindelijk mee aan een interculturele jamsessie.
Schema workshops:
11.00 - 11.30 uur
12.00 - 12.30 uur
14.00 - 14.30 uur
15.00 - 15.30 uur
13 & 14 juni
Na openingstijd van Museum Belvédère
Ancestors - The Smartphone Orchestra
Neem een selfie en word de overgrootouder van een mens 200 jaar in de toekomst. Ancestors is een interactieve en meeslepende groepsbeleving die je diep verbindt met je medespelers én met toekomstige generaties.
Data & tijdstippen:
Vrijdag 13 juni 2025: 19.45 - 21.00 uur
Vrijdag 13 juni 2025: 21.45 - 23.00 uur
Zaterdag 14 juni 2025: 19.00 - 20.15 uur
Zaterdag 14 juni 2025: 21.00 - 22.15 uur
Oranje Nassaulaan 12
8448 MT Heerenveen-Oranjewoud
0513-644999
info@museumbelvedere.nl
aanmelden voor nieuwsbrief
